Nieuws

Prof. dr. Sabine Hiebsch herbenoemd op leerstoel Lutherana

Prof. dr. Sabine Hiebsch is na de succesvolle invulling van haar eerste zesjarige termijn op de Kooiman-Boendermaker Leerstoel voor Luther en de geschiedenis van het (Nederlandse) lutheranisme, door het College van Bestuur van de Theologische Universiteit Kampen|Utrecht per 1 mei 2023 herbenoemd voor een nieuwe periode van zes jaar. Lees hier het volledige persbericht

Prof. dr. Sabine Hiebsch wordt gastcurator in het Luther Museum Amsterdam

Op 12 juni 2022 is het 100 jaar geleden dat de synode van de evangelisch-lutherse kerk de vraag besprak van de studente Laurence Caroline Dufour, of op basis van de bestaande reglementen over het predikantschap ook een vrouw beroepbaar kan worden verklaard. De synode beantwoordde deze vraag met ja. In 1926 probeerde de lutherse gemeente Amsterdam dit besluit terug te laten draaien, maar de synode bleef bij haar besluit. In 1929 werd de eerste lutherse vrouw in het ambt bevestigd: ds. Jantine Auguste Haumersen (1881-1967). Zij was de eerste lutherse predikante in Nederland en wereldwijd.
Prof. dr. Sabine Hiebsch houdt zich in onderzoek en onderwijs met dit thema bezig en benaderde Tonko Grever, kwartiermaker in het Luther Museum Amsterdam, met het idee om rond dit bijzondere stuk Nederlandse lutherse
geschiedenis een tentoonstelling te organiseren. Het initiatief werd met open armen ontvangen en prof. Hiebsch zal als gastcurator de tentoonstelling begeleiden.

De tentoonstelling ‘Lutherse vrouwen op de kansel (1922-2022)’ is gepland voor de periode juni tot september 2022.
Begin 2022 volgt er meer informatie.

Het onderzoek van prof. dr. Sabine Hiebsch voor een Franstalig publiek

In 2018 verscheen een Franstalige encyclopédie over de Gouden Eeuw, de Dictionaire des Pays-Bas au Siècle d’or, uitgegeven door de Franse onderzoekster Catherine Secretan en Willem Frijhoff, die lange tijd als hoogleraar in Frankrijkwerkzaam was.

Frijhoff is een vooraanstaand (cultuur)historicus die met zijn baanbrekend onderzoek naar de mentaliteitsgeschiedenis ook een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van de (kerk)geschiedenis in Nederland heeft geleverd. In zijn stuk over de lutheranen in de Gouden Eeuw noemt hij bij de aanbevolen literatuur naast Lutheranen in de Lage Landen, uitgegeven door Gerard van Manen, twee onderzoeken van Sabine Hiebsch: een Engels en een Frans artikel over de geschiedenis van het Nederlandse lutheranisme. De Dictionaire is in een grote oplage uitgegeven en ook buiten Frankrijk te koop, onder andere in het Rijksmuseum in Amsterdam. Het is mooi dat op deze wijze het onderzoek van prof. Hiebsch ook bij een Franstalig publiek onder de aandacht is gebracht.

Dictionaire p. 464

Prof. dr. Sabine Hiebsch is sindskort als associate fellow verbonden aan het HDC Centre for Religious History aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Dit HDC Centre for Religious History, onder leiding van dr. Bart Wallet als directeur, is in juli jl. ontstaan door het samengaan van het voormalige Amsterdam Centre for Religious History, opgericht door een groep VU-historici van verschillende faculteiten, en het HDC, het Historisch Documentatie Centrum aan de VU. 

Naast de fellows van de VU zijn er andere associate fellows van verschillende universiteiten: onder andere dr. Maarten Aalders en dr. Hyun-Ah Kim van de Theologische Universiteit Kampen, prof. dr. Herman Noordegraaf en dr. Gert van Klinken van de Protestantse Theologische Universiteit.

De fellows komen maandelijks bij elkaar voor het bespreken van hun onderzoek en het organiseren van gezamenlijke projecten en activiteiten.

Met prof. Hiebsch als associate fellow wordt de zichtbaarheid en de impact van de Kooiman-Boendermaker Leerstoel vergroot en wordt tevens de relatie tussen de TUK, de VU en de PThU verder versterkt.

Voor meer informatie klik hier.

Ds. Maarten Diepenbroek, predikant van de lutherse gemeente Woerden, is buitenpromovendus aan de Theologische Universiteit Kampen

De senaat van de Theologische Universiteit Kampen heeft in de vergadering van 10 juni 2020 het promotie onderzoeksvoorstel van ds. Maarten Diepenbroek goedgekeurd. Daarmee is ds. Diepenbroek toegelaten als buitenpromovendus aan de TUK. Hij zal onderzoek doen naar Martin Luther en de liturgische vernieuwingsbeweging in het Nederlandse lutheranisme. Ds. Diepenbroek wordt daarin begeleid door prof. dr. Sabine Hiebsch als promotor. Hij wordt tevens junior lid van het Center for Dutch Reformation Studies, de onderzoeksgroep waarmee de bijzondere Kooiman-Boendermaker-Luther Leerstoel van prof. Hiebsch is verbonden.

Ds. Diepenbroek is predikant in de evangelisch-lutherse gemeente Woerden. Meer informatie over het onderzoek van Ds. Diepenbroek volgt in de volgende KBLS-Nieuwsbrief.

Primeur: mastermodule geschiedenis Nederlandse lutheranen aan de Theologische Universiteit Kampen

De Theologische Universiteit Kampen had in het laatste deel van dit studiejaar 2018-2019 een primeur. Prof. dr. Sabine Hiebsch heeft een mastermodule (6 EC) gegeven over de geschiedenis van de Nederlandse lutheranen in de 16e en 17e eeuw. Het was voor het eerst dat het Nederlandse lutheranisme aan een Nederlandse universiteit zo centraal kwam te staan.  In de komende Nieuwsbrief volgt meer informatie hierover.

PKN-commissie weigert subsidie bijzondere leerstoel

De bijzondere leerstoel van prof. dr. Sabine Hiebsch aan de Theologische Universiteit Kampen wordt mogelijk gemaakt door de genereuze financiële steun van lutherse en andere stichtingen, lutherse gemeenten en particuliere personen die de lutherse traditie een warm hart toedragen.  Dankzij deze unieke leerstoel is er nu expliciet aandacht voor de lutherse traditie en haar geschiedenis in Nederland aan een academische instelling.

Daarom heeft de Kooiman-Boendermaker-Luther Stichting (KBLS) het  initiatief genomen ook de Protestantse Kerk in Nederland om subsidie te vragen. Zij wist zich daarbij gesteund door de synodale commissie van de evangelisch-lutherse synode in de PKN, het orgaan dat in het bijzonder de belangen van de lutherse traditie bewaakt en behartigt. Bij de instelling van de bijzondere leerstoel schreef de synodale commissie in haar felicitatie: “Wij juichen het inderdaad toe dat de Gereformeerd Vrijgemaakte Universiteit deze leerstoel voor Lutherse theologie en geschiedenis heeft ingericht en wij waarderen dan ook uw steun aan het daar te ontwikkelen onderwijs en onderzoek. Wij zien dit als een welkome aanvulling op de leerstoel Lutherana in het opleidingstraject van predikanten aan de PThU.”

Het initiatief van de KBLS is door de lutherse gemeente Het Gooi als penvoerder uitgevoerd. Bij dit initiatief hebben zich 25 gemeenten aangesloten: dat is ruim de helft van het totaal aantal lutherse en protestantse, waarin lutherse zijn opgegaan, gemeenten in Nederland.

Het verzoek om subsidie is gestuurd naar de commissie die door de PKN is ingesteld voor de Bevordering en Instandhouding van de Lutherse Traditie. Daarom heet deze commissie ook ComBILT. De ComBILT heeft jaarlijks een groot budget voor dat doel ter beschikking, maar blijkt uitermate zuinig met het uitgeven daarvan: elk jaar blijft een zeer groot bedrag onuitgegeven op de plank liggen.

Teleurstellend en slecht te begrijpen is het daarom dat deze commissie de aanvraag van zoveel gemeenten heeft afgewezen “omdat het gemeentebelang niet, tot nauwelijks, zichtbaar is en in onvoldoende mate wordt geborgd.” Terwijl de doelstelling, die in de statuten van de Kooiman-Boendermaker-Luther Stichting is geformuleerd, nu juist wel die garantie biedt.

Vanuit de bijzondere leerstoel worden lezingen gegeven, artikelen en boeken over Luther en het Nederlandse lutheranisme geschreven, onderwijs ontwikkeld en gegeven aan studenten theologie, nascholing voor predikanten verzorgd, ook voor die van de Protestantse Kerk in Nederland, en internationaal gewaardeerd onderzoek gedaan naar de theologie van Luther en de rol en plaats van de lutheranen in de Nederlandse geschiedenis, in heden en verleden. De aanvragende gemeenten vinden dat allemaal wél in hun belang én in het belang van de lutherse traditie in ons land. Een belang waarvoor ComBILT nu juist geacht wordt op te komen.

Het valt van harte te hopen dat de ComBILT haar beslissing zal willen herzien.